1. PRIMAIRE GEGEVENS

Auteur: Jan Wolkers 
Titel:  Turks fruit
Plaats en jaar van uitgave: 1969, Amsterdam
Uitgever:  Uitgeverij Meulenhoff 
Genre:  Liefdesroman 

2. INHOUD (SAMENVATTING)

Het boek start met een scène waarin de naamloze hoofdpersoon terugblikt op zijn verleden met Olga. Kenmerkend voor het boek Turks Fruit zijn de seksueel geladen teksten die dan ook vanaf de allereerste pagina uiteen gezet wordt. Olga is de vrouw waarmee de ik-figuur een innige relatie mee had, echter loopt het niet zo af als in menig ''eind goed al goed'' verhalen. De naamloze hoofdpersoon ontmoet Olga toen hij een lift probeerde te regelen. Olga nam hem mee in haar auto en al snel sloeg de vonk over, waarna ze ook in de auto vrijen. Op onhandige wijze weet de ik-persoon vervolgens zijn geslachtsdeel pijnlijk vast te krijgen in de rits van zijn broek. Wanneer ze in lachen uitbarsten wegens de ongelukkige en gênante situatie van de ik-persoon, maakt Olga een stuurfout en eindigen ze in een ongeluk.
Ze zien elkaar pas weer na twee maanden. Eerder contact werd onder andere verhinderd door de moeder van Olga. Ze worden smoorverliefd op elkaar en trouwen. De naamloze hoofdpersoon vermeldt regelmatig de slechtheid van Olga's moeder, die als maar probeert Olga en de ik-persoon uit elkaar te drijven. Op het gegeven moment raakt Olga ontevreden, enigszins gehersenspoeld door haar moeder, en wordt ze vervolgens in contact gebracht met een andere man - ook door haar moeder. Olga verlaat de ik-persoon uiteindelijk voor deze nieuwe vent en de ik-persoon raakt aan lager wal. Hij verwaarloost zichzelf, blijft dag en nacht in bed liggen en vermagert. Hij wil maar één ding, samenzijn met Olga, zoals ze vroeger waren. Hij neemt op het gegeven moment twee vrouwelijke studenten in huis. Later trapt hij ze ook weer eruit, gezien de parkieten van deze studentes die hem irriteerden.
De ik-persoon krijgt het voor elkaar een gesprek te voeren met Olga, echter leidde deze tot niets. Hij heeft nog wel seks met haar op een ochtend, maar zonder enig gevolg. Na een langere periode gaat de naamloze hoofdpersoon weer werken. Als hij op een gegeven moment Olga toevalligerwijs weer tegenkomt, merkt hij op dat ze er slecht uitziet. Olga blijkt dan getrouwd te zijn. Na een lange stilte tussen de twee, komt de ik-persoon later ter oren dat ze opnieuw in het huwelijksbootje gaat stappen, ditmaal met een man die met haar naar Amerika gaat vertrekken. Olga en de ik-persoon spreken nog eenmaal met elkaar af voordat zij vertrekt met haar nieuwe man naar Amerika. Ineens, maanden later, klopt Olga bij de ik-persoon aan met de mededeling dat haar derde huwelijk ook op de klippen gelopen is. Vervolgens neemt het verhaal een tragische wending; Olga blijkt te lijden aan een hersentumor, zo krijgt de ik-persoon dit te horen via de moeder van Olga. Olga is er slecht aan toe en zal niet lang meer te leven hebben. De ik-persoon staat haar veel bij in haar ziekbed.
Uiteindelijk overlijdt Olga.

3. DE VERDIEPING

3.1. Conflictmodel

De hoofdpersoon van het verhaal heeft erg veel moeite met de acceptatie dat zijn relatie afgelopen is. In het begin komt hij zelfs weken niet uit bed omdat hij in z’n dip is beland. Zijn manier van omgaan met de situatie was door naar anderen vrouwen te gaan in de hoop er een te vinden die Olga zou kunnen vervangen. Richting het einde van het verhaal verzet hij zich minder tegen haar keuze om te scheiden en leidt hij een rustiger leven.

3.2. Setting

Het verhaal speelt zich grotendeels af in Amsterdam, het atelier van de ik-persoon en het ziekenhuis waar Olga uiteindelijk sterft. Het atelier heeft de symbolische plek van waar de liefde tussen de ik-persoon en Olga wordt gevierd. Het verhaal neemt een aantal jaar in beslag.

3.3. De wijze van vertellen

Het verhaal wordt verteld door de ik-persoon. Hierdoor komen zijn gedachtes en gevoelens sterk naar voren. Zijn naam komt echter niet voor in het verhaal.
Het verhaal is niet chronologisch verteld. Het bestaat uit flashbacks naar het verleden toen de ik-persoon nog een relatie had met Olga. Het verhaal begint namelijk met de zin: ‘Ik was aardig in de rotzooi terechtgekomen nadat ze bij me weggegaan was.’ De ik-persoon begint dus op het moment dat de relatie al voorbij is. Pas later vertelt hij over hoe ze elkaar hebben ontmoet. Ook wordt er veel gebruik gemaakt van tijdversnellingen. Sommigen gebeurtenissen worden namelijk heel uitgebreid beschreven, terwijl er tussen andere stukken soms wel maanden tussen zit zoals na het tweede huwelijk van Olga als ze ansichtkaarten gaat sturen.

3.4. Thematiek en motieven

Het belangrijkste thema van het boek is de liefde voor een onbereikbare persoon. Dit komt omdat de ik-persoon enorm veel van Olga houdt, maar hij haar voorgoed kwijt is. Toch blijft hij hoop houden om nog samen te komen, terwijl Olga al vaker heeft verteld dat het niet meer ging gebeuren.

In het boek staan de motieven eenzaamheid en de liefde centraal. Zowel de ik-persoon als Olga’s vader voelt zich erg eenzaam nadat de relatie stuk loopt en de vrouw vreemd gaat. Liefde is ook een belangrijk motief omdat het hele verhaal draait om de liefde tussen Olga en de ik-persoon. De ik-persoon wil Olga namelijk heel graag terug en denkt veel aan hun herinneringen. Aan het eind blijkt dat de gevoelens van Olga toch niet helemaal weg zijn, aangezien ze vaker naar de ik-persoon heeft gevraagd voordat hij haar kwam opzoeken in het ziekenhuis. In het boek wordt ook vaak gesproken over de dood, aangezien Olga en Olga’s vader overlijden. Ook de dieren die Olga en de ik-persoon verzorgen, krijgen te maken met de dood. Als laatste is seksualiteit een terugkomend motief, omdat er heel expliciet de erotische gevoelens en gedachtes van de ik-persoon worden beschreven.

3.5. Personages

Ik-persoon
De hoofdpersoon van het verhaal is de ik-persoon. Zijn naam wordt niet bekend gemaakt in het boek. Wel is het duidelijk dat de ik-persoon een beeldhouder en kunstenaar is die maar weinig verdient. Nadat zijn relatie stuk is gelopen, komt hij in een dip terecht. Hij voelt zich eenzaam en probeert zich beter te voelen door seks te hebben met andere vrouwen. Hij heeft enorm veel erotische gevoelens en gedachtes, maar het belangrijkste is zijn liefde voor Olga. Zelfs als zij hem verlaten heeft, blijft hij van haar houden totdat ze sterft.

Olga
Olga is de grote liefde van de ik-persoon. Ze staat bekend om haar mooie rode haren. Ze is erg kinderlijk en heeft enorm veel angsten. Haar grootste angst is om zwanger te raken. Deze angsten zijn ontstaan in jaar jeugd door haar moeder. Zij keurde de relatie af en probeerde er alles aan te doen om hen uit elkaar te drijven. Olga verlaat de ik-persoon uiteindelijk en trouwt nog twee keer. Ook deze huwelijken lopen mis. Zij veranderd door het verhaal heen van een gelukkige vrouw naar een bittere vrouw. Aan het einde van het verhaal heeft ze veel pijn en blijkt ze een hersentumor te hebben.

Moeder Olga
De moeder van Olga heeft geen goede band met de ik-persoon. Ze verzint allemaal slimme trucjes om de relatie stuk te laten lopen. Ze doet zich voor als een goede vrouw voor haar man, terwijl ze eigenlijk continu vreemd gaat en hem expres verkeerde voeding geeft.

Vader Olga

De vader van Olga is een vriendelijke man die houdt van grapjes maken. Hij maakt echter wel telkens dezelfde. Hij weet dat zijn vrouw vreemd gaat, maar praat hier niet over. Hij heeft extreem overgewicht en hoort een suikervrij dieet te volgen, wat zijn vrouw niet voor hem doet.

3.6 Open plek en belangrijke elementen

In het boek is eigenlijk geen sprake van een open plek. Wel blijft het de vraag hoe de ik-persoon omgaat met Olga’s dood aan gezien hij zo intens veel van haar hield en haar nu echt moet loslaten.
Alle belangrijke elementen van het verhaal zijn besproken tijdens de opdrachten. Wel valt het op dat het boek goed werd ontvangen, terwijl in de periode dat het boek uit kwam de emancipatiebewegingen pas net in opkomst kwamen.

4. EINDOORDEEL EN WAT HEB IK GELEERD

Ik vond dit een erg leuk boek om te lezen. Er werd gebruik gemaakt van makkelijk taalgebruik waardoor het verhaal makkelijk te volgen was, maar door de vele erotische scenes vond ik het moeilijk om mezelf in te beelden in het verhaal, omdat ik zelf niet te maken heb met zulke gedachtes.

Door dit boek heb ik geleerd dat het tegenwoordig geen taboe meer is om over seksuele gevoelens te praten. Dit boek maakt een statement door dit onderwerp zo overdreven bijna naar voren te laten komen.
Ik heb geleerd dat de literatuur qua woordkeuze enorm veranderd is. Vroeger werden veel woorden niet gebruikt omdat die choquerend zouden zijn, terwijl die woorden juist erg vaak worden gebruikt in dit verhaal.

Door dit verhaal te lezen merk ik dat ik zelf nog best preuts ben en niet zo goed weet hoe ik met de seksuele gevoelens van het boek moet omgaan. Sommige erotische gedachtes vond ik erg vies en ik merkte dat er woorden werden gebruikt die ik zelf nooit zou zeggen.

5. SCHRIJFSTIJL

De schrijfstijl van Jan Wolkers in dit boek is erg expliciet. Hij gebruikt haast straattaal om seksuele termen te benadrukken. Ook geeft hij het verhaal veel ruimte om erotische gedachtes de vrije loop te laten gaan en deze nemen dan ook een groot deel in van het boek. Deze stijl is erg verschillend van anderen boeken, waarin meestal niet zo nadrukkelijk en expliciete continu over erotische gevoelens wordt geschreven.

6. KEUZEOPDRACHT

Hoofdgenre: proza. 

7. BRONVERMELDING